Typologia dysfunkcji mowy według L. Kaczmarka przedstawia się następująco:
I ZABURZENIA TREŚCI:
- zaburzenia procesu uogólniania i abstrahowania
- brak logiki w budowanych tekstach
- a- „gonitwa myśli’’
- b – „lepkość myślenia”
- c – „nietrwałość myślenia ‘’
- d – „nadreaktywność”
- e – „ześlizgi”
- nieprawidłowość w ukierunkowaniu myślenia
a – zaburzenia funkcji myślenia
b – zaburzenia krytycyzmu
c – „wieloplanowość”
d – rozkojarzenia
II ZABURZENIA JĘZYKA
- niemota – brak mowy
- afazja lub dysfazja i ich odpowiedniki w piśmie – agrafia, dysgrafia, aleksja, dysleksja itd.
- alalia – słabe spostrzeganie słuchowe, wzrokowe oraz sprawność motoryczna i orientacja w przestrzeni
- agramatyzm – bez uwzględniania zasad gramatyki
- przejęzyczenie – pomyłka
III ZABURZENIA SUBSTANCJI FONICZNEJ
A – w płaszczyźnie suprasegmentalnej (akcent, melodia, rytm)
- jąkanie
- nosowanie – rynolalia
- głos i mowa bezkrtaniowców
- zaburzenia spostrzegania i odtwarzania układów rytmicznych
- zaburzenia głosu
a – afonia
b – dysfonia
c – fonastenia- zaburzenie siły głosek, głosu po zakłóceniach pracy mięśni
- giełkot (paplanie)
- bradylalia – zwolnienie tempa mówienia
- bradyarpia – zwolniona artykulacja
- tachylalia – przyspieszenie tempa mówienia
B – w płaszczyźnie segmentalnej (głoski)
1) dyslalia – wadliwa realizacja fonemów inaczej – wady wymowy (szerokie rozumienie)
- audiogenna ( sensoryczna)
- motoryczna
- środowiskowa
- uwarunkowana uszkodzeniami ośrodków i dróg nerwowych
- sprzężona
- dysortofonia – błędy wymowy
- dysortografia – błędy ortograficzne wobec braku nawyków ortograficznych
C – ZABURZENIA W PŁASZCZYŹNIE SUPRASEGMENTALNEJ I SEGMENTALNEJ
- palatolalia – dyslalia z poszumem nosowym
- mutyzm (całkowity lub wybiórczy)