Znając funkcje zadań domowych, ich rolę w procesie zdobywania nowej wiedzy, możemy przystąpić do ich wykonywania.
Jest rzeczą oczywistą, że praca domowa nie spełnia swego zadania, gdy uczniowie jej nie wykonują, bądź odpisują od kolegów, by nie otrzymać oceny niedostatecznej. W tym rozdziale zajmiemy się tymi czynnikami wpływającymi negatywnie na naukę uczniów w domu, które wynikają z błędów nauczycieli w ich pracy dydaktycznej. Omówione tu zostaną tylko niektóre czynniki takie jak:
1. Przeciążenie uczniów nadmiarem prac domowych;
2. Brak powiązania tematyki zadań domowych z zainteresowaniami uczniów;
3. Brak konsekwentnego zainteresowania pracami uczniów ze strony nauczycieli;
4. Brak indywidualizacji w zadawaniu prac domowych.
J. Zborowski[1] pisze, że „…z przeciążeniem mamy do czynienia wtedy, gdy człowiek otrzymuje zadania na granicy swoich sił fizycznych lub umysłowych, zadania wymagające maksymalnego wysiłku. … Przeciążeniu mogą ulegać czynności percepcyjne, czynności motoryczne, a także czynności umysłowe wymagające zbyt wielu elementów naraz.”[2] Uczeń pozostawiony przy odrabianiu zadań domowych samemu sobie może liczyć jedynie na zasób wiedzy już posiadanej, na wiadomości wyniesione z lekcji oraz na podręczniki i własne notatki, ewentualnie na inne pomoce w rodzaju encyklopedii, słowników, itp. Wprawdzie przy zainteresowaniu pozytywnej motywacji może się podwyższyć stopień przyswojenia wiedzy, ale i tu przeciążenie percepcyjne jest nieuniknione, gdyż obok dużego wysiłku musi wystąpić poważne przekroczenie norm czasowych. Braki i błędy podręczników, źle prowadzone przez ucznia notatki lekcyjne, nieumiejętność racjonalnego uczenia się – wszystko to utrudnia percepcję wiedzy i skłania ucznia do szukania pomocy u osób z otoczenia domowego.
W podobny splot warunków nie sprzyjających prawidłowej percepcji wchodzi uczeń w chwilach zakłócenia równowagi psychicznej, przeżywania stanów rozdrażnienia, „skłócenia ze światem”, niewiary w siebie. Walka z tymi trudnościami powoduje spotęgowanie ponad miarę wysiłku umysłowego i wydłużenie czasu opanowywania zadanego materiału, co może doprowadzić do przeciążenia.
[1] J. Zborowski: Nauka domowa ucznia szkoły średniej. PWN, Warszawa, 1975, s. 61
[2] J. Zborowski: jak wyżej